بررسی چهار خطر بزرگ هوش مصنوعی برای انسان‌ها

تصمیم شما در مقابل رشد روزافزون هوش مصنوعی چیست؟ مخصوصاً در دنیایی که هوش مصنوعی با سرعتی شگفت‌انگیز در حال نفوذ به ابعاد مختلف زندگی بشر است. بنابراین صحبت از خطرات و مضرات هوش مصنوعی نیز به اندازه فواید هوش مصنوعی برای انسان‌ها حائز اهمیت است. گویی این طلسم نوظهور، تاریکی‌هایی را نیز همراه خود به ارمغان می‌آورد. در این مقاله، به واکاوی این تاریکی‌ها می‌پردازیم و پرده از خطرات بالقوه هوش مصنوعی برمی‌داریم. اما آیا این پیشرفت بی‌وقفه، بهای سنگینی را نیز به همراه دارد؟ برای آشنایی بیشتر با چالش‌های جدید ما همراه باشید.

چالش‌های هوش مصنوعی در نگاه بزرگان

نظرات مختلفی از سوی بزرگان و متخصصان در مورد خطرات هوش مصنوعی وجود دارد. برخی از آن‌ها بر مزایای این فناوری نوظهور تمرکز می‌کنند. برخی دیگر نیز به خطرات بالقوه آن می‌پردازند. در اینجا به برخی از نظرات برجسته اشاره می‌کنم:

• ایلان ماسک بنیان‌گذار اسپیس ایکس و تسلا، هوش مصنوعی را خطرناک‌تر از سلاح‌های هسته‌ای می‌داند. او معتقد است که تنظیم هوش مصنوعی بسیار مهم است.
• بیل گیتس بنیان‌گذار مایکروسافت، در مورد هوش مصنوعی هیجان‌زده است. او درعین‌حال هشدار سو استفاده از این فناوری را نیز می‌دهد.
• مرحوم استیون هاوکینگ، فیزیکدان مشهور، هوش مصنوعی را شکل زندگی خطرناک‌ می‌دانست. هاوکینگ همیشه نگران خارج شدن هوش مصنوعی از کنترل انسان‌ها بود.
• نیک Bostrom فیلسوف و محقق هوش مصنوعی، در کتاب خود به نام Superintelligence: Paths, Danger, Strategies به خطرات هوش مصنوعی می‌پردازد. او باور دارد که هوش مصنوعی فوق هوشمند تهدیدی جدی برای بشریت است. چنین هوش مصنوعی ممکن است اهداف خود را بر اهداف انسان‌ها نیز مقدم بدارد.
• جرمی هرمَن نویسنده و کارشناس هوش مصنوعی، در کتاب خود به نام Exit Strategy: How We Move On From Capitalism در مورد موضوع  ایجاد بیکاری گسترده و نابرابری اقتصادی توسط هوش مصنوعی صحبت می‌کند. با خودکار شدن مشاغل توسط هوش مصنوعی، بسیاری از افراد شغل خود را از دست خواهند داد. این امر می‌تواند منجر به ناآرامی‌های اجتماعی شود.
• استوارت راسل استاد علوم کامپیوتر دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در کتاب خود به بررسی چالش‌ همسویی هوش مصنوعی با ارزش‌های انسانی می‌پردازد. او نگران توسعه ارزش‌هایی نامناسب به‌وسیله AI است. این امر منجر به درگیری بین ماشین‌ها و انسان نیز خواهد شد.
• مایکل اوبراین مدیرعامل OpenAI، به پتانسیل هوش مصنوعی برای تبدیل‌شدن به قدرتمند‌ترین نیروی زمین اشاره دارد. اعتقاد او مراقبت از این نیروی جدید و نفع بردن تمام جهانیان از آن است.

 
شکل  1. خطرات هوش مصنوعی از نگاه بزرگان.

اتوماسیون و هوش مصنوعی

یکی از بزرگ‌ترین ترس‌ها در این موضوع، خودکار شدن فزاینده هوش مصنوعی است. این اتفاق منجر به از دست رفتن بسیاری از مشاغل خواهد شد. هوش مصنوعی پتانسیل خودکارسازی بسیاری از وظایفی را دارد که در حال حاضر توسط انسان انجام می‌شود. این امر به‌ویژه در مورد وظایفی مبتنی بر کارهای تکراری و پردازش داده‌های زیاد صدق می‌کند.
مشاغل در معرض نابودی هوش مصنوعی عبارتند از:

• کارهای اداری و دفتری: مانند ورود داده‌ها، پردازش صورت‌حساب و خدمات مشتری.
• تولید: مانند مونتاژ خطوط، جوشکاری و بسته‌بندی.
• حمل و نقل: مانند رانندگی کامیون، رانندگی تاکسی و خلبانی هواپیما.
• خدمات مشتری: مانند پاسخگویی به سؤالات، حل مشکلات و ارائه پشتیبانی فنی.

هوش مصنوعی علاوه بر تغییر ماهیت مشاغل سبب ایجاد فعالیت‌هایی جدید نیز می‌شود. مشاغلی که نیاز به خلاقیت، هوش اجتماعی و حل مسئله بالا دارند. در نهایت، تأثیر هوش مصنوعی بر بازار کار به نحوه توسعه و استفاده از آن بستگی دارد.

 
شکل  2. نابودی مشاغل با هوش مصنوعی.

سلاح‌های خودمختار: آسیب خطرناک AI

یکی از نگران‌کننده‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه نظامی، توسعه سلاح‌های خودمختار یا ″قاتل‌های روبات″ است. این سلاح‌ها قادر به شناسایی و نابودی اهداف، بدون دخالت انسان‌ها هستند. سلاح‌های خودمختار در تشخیص بین اهداف نظامی و غیرنظامی رفتار بدون خطا ندارند. استفاده از این ابزار منجر به تلفات غیر نظامیان و نقض قوانین بین‌المللی می‌شود. این اتفاق سبب کاهش نظارت انسانی و مسئولیت‌پذیری کشورها خواهد شد. جنگ اطلاعاتی و فریبکاری در جهت ایجاد تفرقه و یا بی‌ثباتی سیاسی سبب بی‌اعتمادی مردم می‌شود. حمله سایبری پیچیده به زیرساخت‌های مهم مثل شبکه برق و یا سیستم‌های مالی نیز وارد فاز جدیدی خواهد شد.
 

شکل  3. صلاح‌های خود مختار و هوش مصنوعی.

حریم خصوصی در معرض خطر AI

هوش مصنوعی برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها مورد استفاده است. این اطلاعات شامل موقعیت مکانی، عادات خرید و حتی احساسات شخصی کاربران دنیا است. این حجم انبوه از اطلاعات برای ردیابی تصویری دقیق از افراد به کار می‌رود. سو استفاده از این اطلاعات به‌وسیله شرکت‌ها و یا هکرها سبب سرقت هویت و تبلیغات هدفمند می‌شود. با عادت به استفاده از خدمات آنلاین و به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی خود، این مسئله نمود پررنگ‌تری خواهد گرفت. به علت پیچیدگی الگوریتم‌های هوش مصنوعی رصد و کنترل این موضوع دشوار است.
 

شکل  4. نابودی حریم خصوصی توسط هوش مصنوعی.

تأثیر هوش مصنوعی بر سلامت روان

استفاده بیش‌ازحد از AI در زمینه رسانه‌های اجتماعی، مشکلات زیادی را در بعد روانی بر جای می‌گذارد. اضطراب، افسردگی و انزوای اجتماعی از نتایج این رخداد هستند. ترس از دست دادن شغل و تردید نسبت به توانایی‌های خود، احساس اضطراب و ناامیدی را در افراد افزایش می‌دهد. این چالش عصر حاضر، معایبی چون دستکاری افکار و احساسات از طریق تبلیغات هدفمند و جعل اخبار را نیز دارا است.
 

شکل  5. تاثیر مخرب هوش منوعی بر سلامت روان.

مصونیت در برابر خطرات هوش مصنوعی

برای محافظت از خود در برابر آسیب‌های هوش مصنوعی تعدادی راهکار وجود دارد. این راه‌حل‌ها آسیب‌های ناشی از معایب هوش مصنوعی را به حداقل می‌رسانند.

1. مطالعه و تحقیق در مورد مفاهیم کلیدی AI، مانند یادگیری ماشین، الگوریتم‌ها و...
2. پیگیری آخرین اخبار و تحولات هوش مصنوعی
3. افزایش مهارت‌های تفکر انتقادی و ارزیابی اطلاعات در جهت تشخیص اخبار جعلی
4. استفاده از رمز عبور قوی و احراز هویت دوعاملی برای محافظت از اطلاعات خود
5. پیروی از استاندارد‌ها و اصول اخلاقی هنگام استفاده از AI
6. وضع قوانین و مقررات کشوری در جهت ایمنی در برابر خطرات AI

کلام آخر

هوش مصنوعی همچون شمشیری دولبه عمل می‌کند. آگاهی از مزایا و معایب آن به افزایش اطمینان خاطر و بهره‌وری کمک می‌کند. هوش مصنوعی شما را بیکار نمی‌کند. عامل بیکاری، انسان‌های مسلط به کار با این ابزار قدرتمند هستند. پس کار با این ابزارهای همه‌فن‌حریف، سبب موفقیت‌های چشم‌گیر و روزافزون خواهد شد. شما برای محافظت از خود در برابر خطرات هوش مصنوعی چه راهکاری دارید؟ در قسمت کامنت‌ها منتظر همراهی شما هستیم.